Paramaribo – De recente kandidaatstellingen voor de verkiezingen in Suriname zijn overschaduwd door serieuze onregelmatigheden, met name bij de partij ABOP. Jennifer van Dijk-Silos, voormalig voorzitter van het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) en nu coördinator van het Antifraude Platform (AFP), spreekt van “structureel misbruik van de wetgeving” en een “zorgwekkend gebrek aan integriteit”.
In een live-uitzending op DTV lichtte Van Dijk-Silos toe dat het in meerdere districten, waaronder Marowijne, Brokopondo en Sipaliwini, is voorgekomen dat ongetekende bewilligingsformulieren op grote schaal zijn ingediend. “Het is landelijk gebeurd, met gelijke handschriften, vaak in blokletters. Dat kan geen toeval zijn.”
De wet biedt ruimte voor correctie van verzuimen bij de kandidaatstelling, maar volgens Van Dijk-Silos wordt die ruimte door sommige partijen bewust misbruikt. “De wet is geschreven voor vergissingen, niet voor massale opzet,” stelt ze. Ze roept op tot verscherping van de kieswet om dit soort praktijken in de toekomst uit te sluiten.
(AFP meldde eerder deze week dat meerdere waarnemers signalen opvingen van onregelmatigheden in het kandidaatstellingsproces en dat het AFP inmiddels foto’s en videomateriaal verzamelde die wijzen op mogelijke verkiezingsfraude.)
Een andere zorg is de rol van het Centraal Hoofdstembureau (CHS), dat volgens Van Dijk-Silos in enkele gevallen OKB-waarnemers heeft geweerd bij zittingen – een praktijk die volgens haar niet alleen onwettig is, maar ook het vertrouwen in het kiesproces ondermijnt. “Als OKB structureel buitenspel wordt gezet, is dat een klap voor onze democratie,” zegt ze.
Van Dijk-Silos bekritiseerde ook de rol van sommige hoofdstembureauleden die volgens haar onvoldoende besef hebben van hun taken. “Ze voeren formele handelingen uit zonder de materiële inhoud te begrijpen. Dit is geen stempop-theater, dit gaat over de zuiverheid van onze democratie.”
Hoewel het niet alleen ABOP betreft – ook bij andere partijen zijn kleinere fouten geconstateerd – is het volgens haar de schaal en de frequentie bij ABOP die de alarmbellen doet rinkelen. “Andere partijen hebben misschien één of twee fouten. Dat gebeurt. Maar bij ABOP spreken we over tientallen, structureel, landelijk.”
Het Antifraude Platform zegt in de komende dagen met een rapport te komen waarin aanbevelingen zullen worden gedaan om de kiesregeling aan te scherpen. Van Dijk-Silos besluit: “De rechtsstaat mag zich niet laten gijzelen door politieke gemakzucht. We hebben plichten, we hebben normen, en het is tijd dat we die weer serieus nemen.”
