30 december 2024 – Afanaisa Wijnstein (34), een toegewijde kleuterjuf en onderbouwcoördinator in Amsterdam, bevindt zich in een schrijnende situatie. Ondanks haar stabiele baan en inkomen slaapt ze sinds een week voor kerst met haar drie kinderen in de woonkamer van een vriendin van haar moeder. Ze vertelde haar verhaal aan De Telegraaf en is het nieuwste gezicht van een groeiend probleem in Nederland: economische dakloosheid.
Wijnstein, die zes jaar geleden uit Suriname naar Nederland kwam, moest haar huurwoning in Almere verlaten na een tijdelijk contract van twee jaar. De verhuurder wilde dit contract niet omzetten naar een vast huurcontract, waardoor ze vanaf april tevergeefs op zoek was naar een nieuwe woning.
Ondanks haar stabiele inkomen van 51.000 euro per jaar verdient ze te veel voor sociale huur en te weinig om een woning te kopen. Een urgentieverklaring om voorrang te krijgen op een huurwoning werd afgewezen omdat haar situatie als ‘maatschappelijk stabiel’ wordt beschouwd.
“Ik slaap met mijn kinderen in een krappe woonkamer. Het voelt alsof ik gefaald heb,” zei Wijnstein in haar interview met De Telegraaf. Ze noemt haar situatie beschamend en frustrerend.
Het probleem wordt door deskundigen toegeschreven aan het gebrek aan betaalbare huurwoningen en de effecten van beleidswijzigingen. Zo zijn tijdelijke huurcontracten voor middenhuur sinds juli niet meer toegestaan, en wordt de huur in deze sector beperkt tot maximaal 1200 euro per maand. Hierdoor kiezen veel verhuurders ervoor hun woningen te verkopen in plaats van te verhuren, wat het woningtekort verder vergroot.
Volgens cijfers van de gemeente Almere zijn er binnen een straal van 25 kilometer slechts 23 middenhuurwoningen beschikbaar, waarvan de meeste niet geschikt zijn voor een gezin.
Wijnstein valt in de categorie van ‘economische daklozen’: mensen die een baan hebben, maar door hoge woonlasten en het gebrek aan beschikbare woningen geen eigen plek hebben. Amsterdam schatte het aantal economische daklozen enkele jaren geleden op 3000. Hoewel de hoofdstad voorrang biedt aan leraren bij woningtoewijzing, is de wachttijd ook daar lang. De aanvraag van Wijnstein is nog in behandeling.
Haar schooldirecteur, Riemke de Vries, noemt de situatie een “drama” en wijt het aan het bouwbeleid van opeenvolgende kabinetten. “Er zijn gewoon te weinig woningen gebouwd.”
De gemeente Almere onderzoekt momenteel de omvang van economische dakloosheid. Voor Wijnstein en haar kinderen blijft de situatie echter onzeker. “Het voelt alsof ik met al mijn inspanningen nergens bij hoor. Ik hoop alleen dat dit snel verandert,” zei ze tegen De Telegraaf.