In de afgelopen jaren is de invloed van BRICS, bestaande uit Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, sterk gegroeid. Deze groep van opkomende economieën vormt een krachtig tegenwicht tegen het westerse economische en politieke hegemonie. Terwijl er speculaties zijn geweest over de mogelijkheid dat BRICS de Verenigde Naties (VN) zou verlaten, lijkt de realiteit anders: BRICS streeft niet naar een vertrek uit de VN, maar naar hervormingen van internationale instituten om een multipolaire wereldorde te creëren die beter aansluit bij de belangen van de wereldwijde zuidelijke landen.
Hervormingen in de VN
BRICS-landen, vooral Rusland en China, hebben herhaaldelijk kritiek geuit op de macht van Westerse landen binnen de VN, met name in de Veiligheidsraad, waar de macht ligt bij slechts vijf permanente leden, waarvan vier Westerse landen. BRICS pleit voor meer vertegenwoordiging van ontwikkelingslanden in deze organen en heeft hervormingen voorgesteld die de balans van macht eerlijker zouden verdelen. De landen benadrukken dat de VN een cruciale rol blijft spelen, maar dat het huidige systeem achterhaald is en niet de realiteit van de huidige geopolitieke verhoudingen weerspiegelt.
Geopolitieke Strategie: De-dollarisatie
Een belangrijk deel van de strategie van BRICS is gericht op de zogenaamde “de-dollarisatie”. Dit verwijst naar het streven om de afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar te verminderen in internationale handel en financiële transacties. Tijdens recente BRICS-toppen heeft de groep gesproken over het creëren van een alternatieve internationale reservevaluta die de rol van de dollar zou kunnen uitdagen. Rusland en China hebben bijvoorbeeld al stappen ondernomen om olie en gas in andere valuta te verhandelen. Bovendien zijn er berichten dat BRICS-landen hun goudreserves aan het vergroten zijn als voorbereiding op deze nieuwe economische koers.
Economische Macht en Samenwerking
BRICS-landen vertegenwoordigen samen meer dan 40% van de wereldbevolking en dragen bij aan meer dan 31% van het mondiale bruto binnenlands product (BBP). Deze economische macht maakt de groep een belangrijke speler in internationale handelsbesprekingen en investeringen. Met de oprichting van de New Development Bank en gezamenlijke infrastructuurprojecten zoals China’s Belt and Road Initiative, bouwt BRICS aan een alternatieve economische machtsstructuur die landen uit het mondiale zuiden in staat stelt samen te werken zonder de afhankelijkheid van Westerse instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank.
Hoewel BRICS niet van plan is de VN te verlaten, is de beweging duidelijk gericht op het hervormen van de huidige mondiale machtstructuren. Het streven naar een multipolaire wereldorde waarin ontwikkelingslanden een grotere stem krijgen, vormt de kern van hun agenda. De opkomst van BRICS als tegenhanger van Westerse machten zal naar verwachting in de komende jaren een cruciale rol spelen in de herstructurering van internationale economische en politieke relaties.