COVID-19 prik vergroot overlevingskans bij kanker

Amsterdam / Houston– 27 oktober 2025
Het coronavaccin dat miljoenen mensen wereldwijd kregen, blijkt een onverwachte bondgenoot in de strijd tegen kanker. Volgens een baanbrekend onderzoek, gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Nature, kan het mRNA-vaccin van Pfizer en Moderna tumoren “wakker schudden” en zo de werking van immuuntherapieën bijna verdubbelen.

Onderzoekers van het MD Anderson Cancer Center ontdekten dat kankerpatiënten die binnen 100 dagen vóór of na hun behandeling een COVID-19 mRNA-vaccin kregen, significant langer leefden dan patiënten die dat niet deden.

Bij patiënten met longkanker steeg de mediane overleving van 20,6 maanden naar 37,3 maanden, en bij melanoom (huidkanker) was de overlevingskans na drie jaar bijna twee keer zo hoog.

“Het vaccin werkt als een soort startschot voor het immuunsysteem,” aldus hoofdauteur dr. Adam Grippin. “Het zet het lichaam in alarmmodus, waardoor zelfs ‘koude’ tumoren opeens worden herkend en aangevallen.”

Tumoren worden gevoeliger voor behandeling

De onderzoekers ontdekten dat het vaccin een golf aan type-I interferonen veroorzaakt — krachtige signaalstoffen die het immuunsysteem activeren. Daardoor kunnen zogeheten dendritische cellen en CD8+ T-cellen tumorantigenen beter herkennen.
Met andere woorden: het vaccin “reset” het immuunsysteem, waardoor immuuntherapie (checkpoint inhibitors) veel effectiever wordt.

Zelfs tumoren die normaal niet reageren op behandeling — de zogenaamde “koude tumoren” — werden plotseling gevoelig voor immuuntherapie.

Geen effect bij gewone vaccins

De onderzoekers testten ook andere vaccins, zoals de griep- en longontstekingvaccins, maar die lieten geen enkel effect zien op tumorgroei of overleving. Het effect is dus uniek voor het mRNA-mechanisme van de COVID-vaccins.

Onbedoeld medicijn

Hoewel het vaccin oorspronkelijk bedoeld was tegen het coronavirus, heeft het volgens de wetenschappers een onverwacht immunologisch bijeffect dat kankerbehandelingen kan versterken. De studie opent de deur naar nieuwe combinaties van mRNA-vaccins en immuuntherapie, mogelijk ook voor andere vormen van kanker.

“Het is zeldzaam dat iets wat bedoeld was voor pandemiebestrijding, zulke effecten heeft op kanker,” zegt co-auteur dr. Steven Lin. “Dit kan een nieuw hoofdstuk betekenen in de oncologie.”