In een reeks onthullende verklaringen hebben een klokkenluider met een achtergrond in internationale financiële opsporing en econoom Anand Biharie ernstige beschuldigingen geuit over een grootschalige goudfraude in Suriname. Deze beschuldigingen, gebaseerd op duizenden pagina’s aan documenten, raken zowel multinationals als hoge politieke figuren. Het gaat om een vermeende verduistering van miljarden dollars.
MEGAFRAUDE IN DE GOUDSECTOR: Volgens Biharie en de klokkenluider zijn er sinds 2006 grootschalige frauduleuze constructies opgezet door Iamgold en de Surinaamse overheid. De Surinaamse staat zou contractueel recht hebben op 30% van de winst uit de goudmijnactiviteiten, maar wordt publiekelijk slechts als 5% aandeelhouder gepresenteerd. Dit is mogelijk gemaakt door een opzettelijke scheiding tussen A- en B-aandelen, waarbij de B-aandelen buiten zicht en toezicht vallen.
ZWARTE GOUDSTROOM EN WITWASSEN: De klokkenluider meldt dat goud wordt geëxporteerd onder het mom van ‘waste material’ naar onder andere Dubai, waar het wordt geraffineerd en vervolgens witgewassen. Anand Biharie stelt dat het verschil tussen daadwerkelijke productie en wat wordt gerapporteerd oploopt tot ruim 8 miljard dollar. Het goud dat verdwijnt wordt als zwarte goudstroom betiteld.
DOCUMENTEN EN INTERNATIONAAL ONDERZOEK: Biharie heeft drie uitgebreide rapporten ingediend bij de Amerikaanse SEC, inclusief productieplanningen, interne boekhouding en jaarrapporten van Iamgold. Uit deze documenten blijkt dat systematisch wordt gefraudeerd met rapportages en dat aandeelhouders, overheden en de bevolking worden misleid.
POLITIEKE BETROKKENHEID: De klokkenluider noemt diverse namen van Surinaamse politici die volgens hem betrokken zijn bij het ontvangen van miljoenen dollars op buitenlandse rekeningen. Zowel leden van de huidige als voormalige regeringen worden genoemd, waaronder functionarissen van de NDP, VHP, NPS en ABOP.
SAMENSPANNING TUSSEN OVERHEID EN MULTINATIONALS: Beide bronnen stellen dat er sprake is van bewuste samenspanning tussen de top van de Surinaamse overheid en multinationals om via een aandelenconstructie winsten om te leiden naar privépersonen. Interne documenten en gelekte data onderbouwen deze stelling, aldus Biharie.
GEVOLGEN EN VOORUITZICHTEN: De SEC onderzoekt de zaak momenteel. Verwacht wordt dat binnen een bepaalde periode de eerste resultaten naar buiten komen. Volgens Biharie en de klokkenluider zou de schade voor Suriname oplopen tot 15 miljard dollar en mogelijk leiden tot internationale arrestatiebevelen.
Documenten die Rinieuws heeft mogen inzien tonen hoe het goudsmokkelnetwerk werkt: van misleiding in de aandelenverdeling tot grootschalige export van goudconcentraten als ‘waste material’ en wie allemaal betrokken zijn. De komende periode kunnen bepalend zijn voor de juridische en politieke toekomst van Suriname.