Hongarije bevindt zich al jaren in conflict met de Europese Unie, voornamelijk door zorgen over de schending van de rechtsstaat, corruptie en democratische principes in het land. Onder leiding van premier Viktor Orbán heeft Hongarije meerdere malen EU-besluiten geblokkeerd, waaronder belangrijke maatregelen zoals financiële steun aan Oekraïne. Deze acties zijn vaak gezien als drukmiddel om EU-fondsen vrij te krijgen, die zijn bevroren vanwege zorgen over corruptie en het niet naleven van de rechtsstaat.
Het conflict kwam tot een hoogtepunt in 2024 toen Hongarije het voorzitterschap van de Raad van de EU overnam. Hoewel Orbán beweerde dat zijn voorzitterschap gericht zou zijn op het bevorderen van vrede, vooral in het licht van de oorlog in Oekraïne, wekte zijn acties veel controverse op. Hongarije wordt vaak beschuldigd van het ondermijnen van de Europese solidariteit, vooral door de nauwe banden van Orbán met de Russische president Vladimir Poetin.
Orbán is binnen de EU een van de weinige leiders die openlijk nauwe banden onderhoudt met Poetin, zelfs nadat Rusland Oekraïne binnenviel in 2022. In juli 2024 ontmoette Orbán Poetin in Moskou, slechts enkele dagen nadat Hongarije het EU-voorzitterschap had overgenomen. Deze ontmoeting werd fel bekritiseerd door andere EU-leiders, omdat Orbán geen mandaat had om namens de EU te onderhandelen. Toch presenteerde hij de bijeenkomst als onderdeel van een “vredesmissie”, waarbij hij Poetin vragen stelde over mogelijke vredesonderhandelingen. Dit leidde tot bezorgdheid binnen de EU over Hongarije’s toenemende onafhankelijkheid van de gemeenschappelijke Europese lijn, vooral met betrekking tot Rusland.
Orbán en Poetin hebben sinds het begin van de oorlog in Oekraïne verschillende keren vergaderd. Orbán heeft Hongarije gepositioneerd als een van de weinige EU-landen die zowel met Rusland als Oekraïne kan praten, en gebruikt deze positie om te bemiddelen tussen de twee landen. Critici binnen de EU zien deze houding echter als schadelijk voor de Europese eenheid, vooral omdat Hongarije vaak lijkt op te treden in lijn met de belangen van het Kremlin, zoals het blokkeren van sancties tegen Rusland en het vertragen van hulp aan Oekraïne.
De gespannen relatie tussen Hongarije en de EU heeft grote gevolgen voor het functioneren van de Unie. Hongarije is herhaaldelijk beschuldigd van het gebruik van zijn veto om belangrijke EU-besluiten te blokkeren, wat de slagkracht van de Unie vermindert. Dit betreft niet alleen de hulp aan Oekraïne, maar ook bredere hervormingen binnen de EU, zoals migratiebeleid en rechtsstatelijke kwesties.
De ontmoeting tussen Orbán en Poetin in 2024 werd door veel EU-leiders gezien als een directe ondermijning van de Europese solidariteit. Hoewel Orbán beweerde geen officiële onderhandelingen te voeren, werd zijn bezoek door velen geïnterpreteerd als een poging om de relaties met Rusland te versterken, ondanks de bredere EU-sancties en veroordelingen van de Russische agressie tegen Oekraïne.
De combinatie van Hongarije’s interne politiek, die vaak in strijd is met EU-normen, en de nauwe banden van Orbán met Poetin, maakt de situatie nog complexer. Terwijl de meeste EU-landen zich scharen achter Oekraïne, blijft Hongarije een outlier die op kritieke momenten de eenheid van de Unie dreigt te breken.
Deze situatie blijft een punt van grote zorg binnen de Europese instellingen, vooral nu Hongarije een cruciale rol speelt in het voorzitterschap van de EU in de tweede helft van 2024.
