Den Haag, 3 juni 2025 – door Redactie Politiek
Het kabinet-Schoof is gevallen. Op dinsdagmiddag maakte Geert Wilders bekend dat de Partij voor de Vrijheid (PVV) zijn ministers uit het kabinet terugtrekt, waarmee een abrupt einde komt aan de regeringscoalitie van PVV, VVD, NSC en BBB – nog geen jaar na de beëdiging op 2 juli 2024.
De aanleiding voor de val is een conflict over het asielbeleid. Wilders eiste harde garanties voor nieuwe, strengere maatregelen, waaronder een stop op gezinshereniging en versnelde uitzetprocedures voor afgewezen asielzoekers. Volgens bronnen rond de formatiegesprekken was er geen draagvlak binnen de coalitiepartijen om aan deze eisen tegemoet te komen.
Op X (voorheen Twitter) schreef Wilders:
“Geen handtekening voor onze asielplannen. Geen aanpassing Hoofdlijnenakkoord. PVV verlaat de coalitie.”
‘Geen steun voor kernpunten’
De verklaring onderstreept het breekpunt: de andere coalitiepartijen waren niet bereid het hoofdlijnenakkoord aan te passen in lijn met de PVV-wensen. Wilders verklaarde in een persmoment dat hij “geen verantwoordelijkheid meer kan nemen voor een koers waar de kiezer niet om heeft gevraagd.”
Premier Schoof reageerde teleurgesteld en sprak van een “breuk met grote gevolgen voor de stabiliteit van het bestuur.” Hij benadrukte dat “het vertrouwen in de samenwerking onherstelbaar beschadigd” is.
Politieke gevolgen en toekomst
De val van het kabinet-Schoof betekent dat Nederland opnieuw op weg is naar vervroegde verkiezingen, waarschijnlijk in het najaar van 2025. Het kabinet was slechts elf maanden actief, waarmee het een van de kortst zittende kabinetten in de recente geschiedenis is.
De komende weken zal het demissionaire kabinet de lopende zaken blijven behartigen. Analisten verwachten dat migratie wederom een centraal thema zal worden in de campagne, samen met woningnood, klimaat en bestaanszekerheid.
Herhaling van patronen
De Nederlandse politiek kent sinds het begin van de 21e eeuw een instabiele traditie van voortijdig vallende kabinetten. Met de val van Schoof komt het totaal op zes gevallen kabinetten sinds 2002, wat het beeld versterkt van een gefragmenteerd en gepolariseerd politiek landschap.