PARAMARIBO – De uitspraken van Richano Santokhi, zoon van president Chandrikapersad Santokhi, hebben een storm van controverse veroorzaakt. Zijn bewering dat de president directe invloed heeft op de rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie (OM) heeft niet alleen geleid tot zijn schorsing, maar ook tot een breed debat over de toekomst van de Surinaamse democratie. Zijn woorden roepen prangende vragen op: hoe diep reikt de macht van de uitvoerende macht? En hoe onafhankelijk is de rechtstaat in werkelijkheid?
In een interview met Radio Awaaz in Nederland stelde Richano dat zijn vader “de piano speelt waarop de rechterlijke macht en het OM dansen.” Hij suggereerde dat hoge functionarissen, waaronder procureur-generaal Gracia Paraghsing en rechters, handelen in opdracht van de president. Deze uitspraak is een directe aanval op de scheiding der machten, een van de pijlers van een democratische rechtsstaat.
Volgens artikel 131 van de Surinaamse Grondwet is de rechterlijke macht verplicht onafhankelijk te opereren. Artikel 6 van het Wetboek van Strafrecht stelt daarnaast dat ambtenaren strafbaar zijn bij plichtsverzuim of politieke beïnvloeding. Toch wijst kritiek al langer op een cultuur waarin politieke inmenging in openbare instellingen niet zeldzaam is.
De beschuldigingen van nepotisme en machtsmisbruik versterken een groeiend wantrouwen in de regering. President Santokhi heeft eerder verklaard dat hij transparantie en rechtvaardigheid hoog in het vaandel heeft staan, maar de onthullingen van zijn zoon lijken haaks te staan op deze principes.
In een open brief vroeg burger Lorenzo Daniel procureur-generaal Gracia Paraghsing om een openbare reactie op de beschuldigingen. Hij stelde: “Bij het uitblijven van een reactie zullen wij genoodzaakt zijn aan te nemen dat de uitspraken een onthulling zijn.” Tot nu toe heeft het OM echter geen standpunt ingenomen, wat het wantrouwen in de rechtstaat verder lijkt te voeden.
Hoe kan het OM, dat wettelijk onafhankelijk moet zijn, zijn geloofwaardigheid herstellen zonder een openlijk statement of onderzoek? Het zwijgen van deze belangrijke instelling kan een permanente schaduw werpen over de democratische waarden van Suriname.
Het interview van Richano heeft het debat over nepotisme in Suriname opnieuw doen oplaaien. De benoeming van familieleden en politieke bondgenoten in sleutelposities binnen de overheid roept al langer kritiek op. President Santokhi wordt verweten dat hij een kleine elite bevoordeelt, wat de perceptie versterkt dat persoonlijke belangen boven nationale prioriteiten worden gesteld.
De Ambtenarenwet (artikel 3) verplicht overheidsfunctionarissen om zich neutraal en in dienst van het algemeen belang te gedragen. Toch wijzen critici op een patroon waarin die principes steeds vaker worden geschonden. Nepotisme is geen nieuw fenomeen in Suriname, maar de huidige schaal en zichtbaarheid ervan vergroten de publieke frustratie.
In een recent interview met Radio Apintie noemde president Santokhi de uitspraken van zijn zoon “persoonlijke aanvallen” en benadrukte hij dat de trias politica in Suriname gewaarborgd is. Echter, hij weigerde specifiek in te gaan op de aantijgingen, wat leidde tot meer speculatie.
Volgens politieke analisten is transparantie nu van cruciaal belang. “Zonder een overtuigende weerlegging blijven de beschuldigingen hangen, wat niet alleen de president, maar de hele rechtstaat schaadt,” aldus een commentator.
De open brief van Lorenzo Daniel weerspiegelt de groeiende onrust onder de bevolking. Burgers willen duidelijkheid en actie. Het herstel van vertrouwen in de Surinaamse rechtstaat vereist meer dan zwijgen of ontkenning; het vraagt om concrete stappen, zoals een onafhankelijk onderzoek of maatregelen tegen nepotisme.
Het interview van Richano Santokhi heeft de sluimerende discussie over macht, nepotisme en rechtsstatelijkheid opnieuw naar de oppervlakte gebracht. De vraag blijft: hoe zal de regering deze crisis aanpakken? Kan Suriname zijn democratische fundamenten versterken, of dreigt de vertrouwensbreuk blijvende schade aan te richten?
Als Suriname een geloofwaardige rechtsstaat wil blijven, moet de overheid nu leiderschap tonen. Transparantie, openheid en concrete hervormingen zijn noodzakelijk om het vertrouwen van het volk terug te winnen. De bal ligt bij president Santokhi en zijn regering. Het is tijd om de piano te stemmen – in dienst van het volk, niet van de macht.
