Jeruzalem/Teheran – 13 juni 2025
Israëlische luchtmachtoperaties hebben in de eerste golf van aanvallen gericht op Iran meerdere topfiguren binnen het Iraanse leger en kernprogramma uitgeschakeld, zo bevestigt een Israëlische veiligheidsbron aan CNN. De acties markeren een dramatische escalatie in de spanningen tussen de twee landen, die volgens analisten nu op het punt staan om in een directe oorlog te belanden.
Premier Benjamin Netanyahu verklaarde dat de militaire campagne “vele dagen” zal voortduren. Israël beschouwt deze aanvallen als noodzakelijk voor zijn zelfverdediging en stelt dat het land geen andere keuze had dan te handelen.
JCPOA-verleden werpt schaduw
De Amerikaanse senator Jeff Merkley (Democraat, Oregon) uitte scherpe kritiek op de situatie. Hij wees op het vertrek van de Verenigde Staten uit het nucleaire akkoord met Iran (JCPOA) als een beslissend moment dat de huidige escalatie mogelijk maakte. “Als we nog in het akkoord zaten, zou deze tragedie nooit hebben plaatsgevonden,” aldus Merkley. Onder het JCPOA moest Iran 97% van zijn verrijkt uranium afstaan en stond het onder intensieve internationale controle.
Strategisch gecoördineerd
De operatie lijkt deel uit te maken van een grotere Israëlische strategie, die zowel militaire als geheime Mossad-acties omvat. Er zijn meldingen van sabotageoperaties diep binnen Iraans grondgebied, gericht op strategische raketinstallaties en luchtverdedigingssystemen.
Beth Saner, voormalig directeur van Nationale Inlichtingen in de VS, stelt dat de aanvallen “meer dan vergeldingsacties” zijn. “Dit is geen tit-for-tat meer. Dit is oorlog. Israël mikt op de top van het militaire apparaat van Iran.”
Amerikaanse betrokkenheid en mogelijke reactie
Hoewel het Witte Huis geen expliciete steun voor de aanvallen uitsprak, geven Amerikaanse functionarissen aan dat Israël op militaire steun van de VS kan rekenen bij een Iraanse tegenreactie. Senator Merkley acht dat “volkomen vanzelfsprekend”.
Onduidelijk blijft welke Amerikaanse wapens of middelen mogelijk bij de aanval zijn ingezet. Wel zou er sprake zijn van gedeelde inlichtingen en troepenverschuivingen in de regio voorafgaand aan de aanvallen.
Wat nu?
Internationale analisten waarschuwen voor een verdere escalatie. Iran zou deze actie als een existentiële bedreiging kunnen zien en reageert mogelijk met grootschalige vergeldingsaanvallen. De komende dagen zullen cruciaal zijn voor de stabiliteit in het Midden-Oosten.
Lees ook: